5. Ciekawostki, wydarzenia i przydatne informacje

5.4. Tkaniny jedwabne

Jedwab wytwarzano już w starożytnych Chinach, około 3.600 roku p.n.e.Chińczycy strzegli tej tajemnicy przez około 2000 lat. Przez ten czas Chiny miałymonopol na produkcję jedwabiu, który eksportowały tzw. jedwabnym szlakiem. Każdego, kto zdradziłby tajemnicę jego wyrobu, czekał wyrok śmierci. 

Według relacji historyków tajemnica jedwabiu została przemycona z Chin doKonstantynopola przez dwóch mnichów dopiero w roku 550. Ośrodki produkcji przesuwano z biegiem wieków coraz dalej na zachód Cesarstwa, by w IX–X w. skoncentrować je w basenie Morza Egejskiego. Purpurowe, ciężkie jedwabie cesarskie przetykano z reguły złotem, otrzymując brokaty.

Także Bizantyjczycy z powodzeniem strzegli tajników procesu otrzymywania drogocennej tkaniny przed przeniknięciem na Zachód przez długi czas. Dopiero w1147 Roger II, król Sycylii, zdobył tajemnicę porywając z Teb i Korynturzemieślników-specjalistów. Z Sycylii jedwabnictwo rozprzestrzeniło się naHiszpanię i resztę Włoch. W XIII wieku pojawiło się we Francji, a od XVII wiekurozpowszechniło się w całej Europie. Najwięksi producenci jedwabiu to Chiny i Indie.

Tkaniny jedwabne charakteryzują się połyskiem, są gładkie, śliskie, wiotkie, miękkie, lekkie, cienkie i bardzo przyjemne w dotyku. Polecane zwłaszcza na ubrania letnie z uwagi na swoje walory użytkowe. Wyroby z jedwabiu można prać ręcznie w zimnej wodzie.

Jak mówi przysłowie arabskie

„Jedwab wynaleziono po to, aby kobiety mogły w sukniach chodzić nago.”

W przemyśle odzieżowym występują następujące rodzaje tkanin jedwabnych:

• brokat – ciężka tkanina – o wypukłym wzorze – najczęściej jedwabna i przetykana nicią złotą lub srebrną,
• bureta – tkanina z wyczeski jedwabnej (odpadowej przędzy z jedwabiu naturalnego),
• fular – cienka, charakteryzująca się szczególną miękkością tkanina o splociepłóciennym, skośnym lub atłasowym używana głównie na krawaty i chustki,
• krepa – pomarszczona, matowa tkanina (najczęściej jedwabna) z silnie skręconej przędzy,
• lama – gładka, przetykana nitkami metalowymi tkanina, najczęściej jedwabna,
• muślin – lekka tkanina jedwabna wykonana bardzo luźno w splocie płóciennym,
• organza – cienka, przejrzysta tkanina,
• pika – gęsta, prążkowana tkanina jedwabna,
• tafta – bardzo gęsta, sztywna, szeleszcząca i połyskująca tkanina jedwabna,
• szyfon- tkanina cienka, o splocie płóciennym, z przędzy czesankowej cieńszej w wątku niż w osnowie. Gęsta, lekko sztywna, przeświecająca,
• satyna- rodzaj atłasu, tkanina, której prawa strona ma splot atłasowy wątkowy (matowa), zwany splotem satynowym, lewa (błyszcząca) – splot atłasowy osnowowy,
• żorżeta- rodzaj przezroczystej tkaniny o splocie płóciennym. Jest jednobarwną tkaniną o nieregularnie zmarszczonej powierzchni.

Źródło: „Słownik pojęć towaroznawczych”

Lektury

1. Maria Chyrosz, Elżbieta Zembowicz-Sułkowska „Materiałoznawstwo odzieżowe”, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne WSiP Warszawa 1995 r.

2. Paulina Samek „Krawiectwo – Materiałoznawstwo, Wyd. WSiP Warszawa 1999 r. http://www.rynekmody.pl/?p=9