2. Ekologia vs moda- sustainable fashion
2.9. Mała encyklopedia włókien ekologicznych
Dzisiejszy wpis dotyczy całkowicie naturalnych włókien produkowanych w zgodzie z ekologicznymi regułami, czyli sustainable fashion c.d.
Przyznam, że wielość rodzajów nowych ekologicznych przędz mnie zaskoczyła. Nauka w służbie ekologii, serce rośnie!
- LONCELL-F
Zacznę od włókna, którego proces produkcji opracowany przez zespół naukowców z Uniwersytetu Aalto w Finlandii, pod kierownictwem profesora Herberta Sixta wraz z naukowcami z VTT-Technical Research Center of Finland uzyskał liczne nagrody w tym European Paper Recycling Award i The Global Change Award in 2015. Loncell F jest włóknem celulozowym, które powstaje w całkowicie ekologicznie przyjaznym procesie, polegającym na pozyskiwaniu włókien z odpadów kartonowych i makulatury a także odpadów bawełnianych. Powstałe przy pomocy nagrodzonej technologii włókna są niezwykle trwałe i wytrzymałe. Na Uniwersytecie Aalto stworzono także unikalną metodę przędzenia i tkania tych włókien a z powstałej w ten sposób tkaniny Departament Projektowania przygotował interesujące wzory odzieży. Z włóknem tym wiąże się duże nadzieję, ponieważ naukowcy obawiają się , że uprawy bawełny wkrótce nie będą w stanie pokryć zapotrzebowania na dostawy tego surowca dla przemysłu odzieżowego. Ponadto o czym wielokrotnie pisałam produkcja bawełny jest niezwykle szkodliwa dla środowiska z uwagi na olbrzymie zastosowanie pestycydów w procesie upraw a także wymaga olbrzymiego zużycia wody.
- Cypress/włókno cyprysowe
Kora tego drzewa, które rośnie w wielu miejscach na świecie ( ze szczególnym uwzględnieniem gatunku występującego w Japonii) znajduje miedzy innymi zastosowanie w procesie, którego autorem jest firma Grado Zero Espace i który pozwala na uzyskiwanie naturalnego włókna do produkcji całkowicie ekologicznej przędzy o ciekawych parametrach. Wykorzystuje się ją do produkcji tkaniny, w mieszance z bawełną posiada właściwości antybakteryjne, ma miły aromat i usuwa nieprzyjemne zapachy. Przeprowadzone przez zewnętrzne laboratoria testy ISO potwierdziły wysoką skuteczność antybakteryjną i bakteriobójczą.
- Nettle/ włókno pokrzywowe
Uważa się, że włókno to będzie ciekawą alternatywą dla innych naturalnych włókien z powodu powszechności występowania pokrzyw na wyjałowionych nadmierną eksploatacją ziemiach, odporności na choroby, nieabsorbowanie pestycydów i fakt, iż jest to roślina wieloletnia, mało wymagająca. Włókna pozyskiwane z pokrzyw mają niezwykłe właściwości z uwagi na swoją przestrzenną strukturę, która pozwala akumulować powietrze, co stanowi o naturalnej izolacji cieplnej.
I tu mała dygresja- czy pamiętacie baśń Christiana Andersena „ Dzikie Łabędzie” ?To historia dwunastu braci zaklętych w łabędzie przez złą czarownicę i ich niewinnej siostrzyczki, która mogła zdjąć zły czar jeśli utka dwanaście koszul z parzących pokrzyw. Jak widać włókna z pokrzywy to nie jest wynalazek XXI wieku J
- Peat/włókno torfowe
Torf jako całkowicie naturalny element środowiska występuje może nie powszechnie na świecie ale w Europie a zwłaszcza w Wielkiej Brytanii zajmuje całkiem sporą powierzchnię. Ma szerokie zastosowanie spośród których znane jest powszechnie to związane z destylacją whisky. Nie to jest jednak przedmiotem naszych zainteresowań. Uzyskane w specjalnym procesie opracowanym przez zespół specjalistów z Grado Zero Espace włókno posłużyło do produkcji interesującej tkaniny o wielu cechach charakterystycznych dla torfu , takich jak choćby duża absorpcyjność włókien i ich antybakteryjne działanie. Włókna torfowe są bardzo delikatne ale trudne w procesie tkania stąd najczęściej występują w mieszankach z wełną. Ubrania wykonane z takiej przędzy są znacznie cieplejsze niż wykonane z samej wełny owczej , bardziej delikatne i jak udowodniono mają działanie przeciw reumatyczne. W procesie ich pozyskiwania a potem uszlachetniania np. farbowania używa się tylko naturalnych barwników przez co są także wskazane dla osób z alergiami..
- Pajęcza sieć
Pajęcza sieć od dawna intrygowała naukowców, którzy czynili nie tylko wysiłki aby zrozumieć fenomen olbrzymiej wytrzymałości ale też chcieli znaleźć sposób na jej odtworzenie w warunkach laboratoryjnych w sposób, który pozwoliłby zachować wszystkie jej niezwykłe parametry: elastyczność, lekkość i niezwykłą wytrzymałość. Specjaliści z Grado Zero Espace we współpracy z Uniwersytetem w Kalifornii mogą jednakże poszczycić się sukcesem. Stworzyli przędzę , która wygląda jak jedwab, jest elastyczna jak nylon i 30 razy mocniejsza niż Kevlar. Uprzednio wszelkie próby zawierały prace całkowicie ręczne, wykonywane przez człowieka obecnie udało się prace ręczną zastąpić maszynami. Do produkcji użyto sieć pajęczą wytwarzaną przez pająka Nephila Clavipes w ramach eksperymentu , któremu przewodziła Dr. Cheryl Hayashi profesor biologii na Uniwersytecie Kalifornijskim, analizując bardzo precyzyjnie łańcuch DNA pajęczej sieci. Otrzymane rezultaty pozwoliły wyprodukować materiał o licznych możliwych zastosowaniach zarówno w przemyśle medycznym, odzieżowym ale także na potrzeby wojskowe.
- Vectrasilk- przędza 70% vectranu i 30% jedwabiu
Vectrasilk NT 32 jest innowacyjną mieszanką przędz, której celem było uzyskanie niezwykle wytrzymałego surowca o wyjątkowej miękkości. Ciekłokrystaliczne polimery używane w przemyśle kosmicznym ( z nich np. wykonano poduszki powietrze do pojazdu Pathfinder, który eksplorował planetę Mars) o nazwie Vectran połączono z przędzą jedwabną w celu uzyskania miękkości i delikatności a także chwytu jedwabiu przy niesłychanej wprost wytrzymałości włókien. Możliwe zastosowania to nie tylko przemysł odzieżowy w tym odzież sportowa i ochronna ale także przemysł wnętrzarski, żeglarstwo, przemysł samochodowy i odzież medyczna
- Bamboo yarn/ włókno bambusowe
Jest obecnie coraz bardziej popularne. Jego zbiory są łatwe i bambus rośnie niezwykle szybko i jest samoodnawialny ( jest roślina wieloletnią , którą w czasie zbiorów tnie się w 1/3 wysokości) Produkuje się z niego celulozę, która następnie jest przerabiana na przędzę, która ma właściwości antybakteryjne a także ochronne przeciw promieniowaniu UV. Do jego barwienia używa się znacznie mniej agresywnych, bardziej ekologicznych barwników. Jest włóknem oddychającym, miękkim i wytrzymałym. Przędza bambusowa może być wykorzystana samodzielnie lub w mieszankach z bawełną lub jedwabiem do produkcji wysokogatunkowych dzianin. Jest wykorzystywana chętnie przez producentów odzieży dla dzieci.
- Muskin
Muskin jest rodzajem ekologicznej, biodegradowalnej skóry, która ma podobne właściwości do skóry naturalnej ale jest całkowicie wegańska, czyli roślinna. Jest ekstraktem z kapelusza pewnych grzybów. Jest przetwarzana w sposób zbliżony do pozyskiwania skóry zwierzęcej ale jest to proces całkowicie naturalny zwłaszcza w cyklu farbowania. Powstała tkanina ma działanie antybakteryjne i ma olbrzymie właściwości absorpcyjne.
Wilgoć jest pochłaniana a następnie powoli uwalniana. Tkanina jest oddychająca, do jej farbowania używa się wyłącznie barwników naturalnych a jej zastosowanie w przemyśle opartym na skórach zwierzęcych bardzo wszechstronne. Obecnie produkowane tą metodą płaty skór mają wielkość 40x 15-20 cm. Uważa się za nadużycie stosowanie nazwy „skóra”, czemu sprzeciwiają się producenci skór naturalnych.
9). Kapok/włókno nasienne
Włókno nasienne jest jedwabistym zbliżonym do bawełny włóknem pozyskiwanym z nasion zgromadzonych w strąkach drzewa ceiba, które występuje w Azji w klimacie tropikalnym i subtropikalnym. Włókno to jest delikatnym celulozowym włóknem, które jest 8 rany lżejsze od bawełny, odpornym i nie pochłaniającym zapachów. Ma fantastyczną wyporność i potrafi pochłonąć do 30 razy więcej wody niż waży nie tracąc praktycznie swojej dużej wyporności i nieprzepuszczalności co oznacza, że świetnie sprawdza się w charakterze wypełnienia w sprzęcie ratunkowym na wodzie. Z uwagi na swoje właściwości został także wykorzystany jako naturalne wypełnienie w przemyśle odzieżowym.
Źródła:
http://www.paperrecovery.org/uploads/onepager_2015final.pdf
http://www.ecouterre.com/muskin-a-vegan-leather-made-entirely-from-mushrooms/
http://www.bambrotex.com/